Ngôi nhà của ông Tanaka nằm ở cuối con đường bên ngoài thị trấn. Quanh nhà có những hàng thông bao bọc, tỏa mùi thơm, như nhà tôi ở bên vách đá ven biển ngát mùi nước biển vậy. Khi tôi nghĩ đến biển và nghĩ đến chuyện thay đổi nơi có hương thơm này sang nơi có hương thơm khác , tôi cảm thấy lòng trống rỗng, dửng dưng như ngườI vừa đứng ở bờ núi đá ngắm biển trở về. Ngôi nhà ở đây lớn hơn ngôi nhà ở Yoroido nhiều, nhà có những cái chái đồ sộ như ở đền thờ thần ở làng chúng tôi. Khi ông Tanaka bước lên thềm cửa, ông ta để giày ngay trước thềm vì có chị ngườI ở đến lấy sắp ngay ngắn lên kệ cho ông. Satsu và tôi chẳng có giầy nên khỏi tháo ra, nhưng ngay khi chúng tôi sắp sửa bước vào trong nhà, tôi cảm thấy có cái gì đánh nhẹ vào bên hông tôi, rồi một trái thông rơi xuống nền nhà giữa hai chân tôi. Tôi quay qua thấy một cô gái chừng độ tuổI tôi, tóc cắt ngắn, chạy trốn sau một cái cây. Cô ta thò mặt ra cười với tôi, để lộ chiếc răng cửa bị sún, rồi cô bé bỏ chạy, quay mặt nhìn lui xem tôi có đuổi theo cô hay không. Chuyện như thế này xem ra có vẻ khác thường, chưa bao giờ tôi có dịp để hẹn hò với một cô gái nào khác. Dĩ nhiên, tôi có quen biết với bọn con gái trong làng, nhưng chúng tôi cùng sinh trưởng với nhau chứ chưa bao giờ có việc gọi là “hẹn hò” hết. Nhưng Kuniko – tên của cô con gái ông Tanaka – đã tỏ ra hết sức thân thiện ngay giây phút đầu tiên tôi thấy cô ta, cho nên tôi nghĩ tôi có thể chuyển dịch từ thế giới này sang thế giớI khác một cách dễ dàng.
Áo quần của Kuniko tân thời hơn áo quần của tôi nhiều, cô ta mang giày vải nữa; nhưng vì tôi là con gái làng, nên tôi đuổi theo cô ta với đôi chân trần qua khu rừng cây cho đến khi tôi bắt được cô ta tại một nơi gọi là nhà mát, nhà được làm từ những cành cây cưa ra từ một thân cây chết. Cô ta lấy đá và trái thông để sắp thành phòng. Trong một phòng, cô ta giả vờ mời tôi uống trà trong một cái tách rạn nứt; trong một phòng khác, chúng tôi thay phiên nhau để cho một con búp bê bú. Con búp bê là một cậu bé có tên Taro, búp bê được làm bằng bao vải tọng đất bên trong. Kuniko cho biết Taro thích có khách lạ, nhưng rất sợ giun đất, và có sự trùng hợp kỳ lạ là chính Kuniko cũng sợ giun đất. Khi gặp một con, Kuniko biểu tôi lấy ngón tay kẹp con giun lôi nó ra khỏi cậu Taro kẻo cậu khóc.
Tôi cảm thấy rất sung sướng khi nghĩ đến được làm chị em với Kuniko.
Thực ra, cảnh trí những hàng thông sừng sững tỏa mùi thơm – thậm chí cả ông Tanaka nữa – đối với tôi chẳng có nghĩa lý gì khi đem so với quê nhà tôi. Sự khác nhau giữa cuộc sống ở đây, tại nhà ông Tanaka, và cuộc sống ở Yoroido thật lớn lao như việc ngửi thức ăn khi nấu nướng và việc ăn thức ăn ngon trong miệng.
Khi trời tối, chúng tôi rửa tay chân bên giếng nước rồi đi vào nhà, đến ngồi trên nền nhà quanh một cái bàn vuông. Tôi bồi hồi nhìn mâm cơm trước mặt bốc hơi lên tận xà gỗ trên trần nhà cao, ánh đèn điện chiếu xuống trên đầu chúng tôi. Căn phòng sáng sủa làm cho tôi bang hoàng, chưa bao giờ tôi thấy được một cảnh tượng như thế này. Sau đó, gia nhân mang thức ăn vào – cá nướng, dưa chua, canh, và cơm nóng – nhưng ngay khi bắt đầu ăn, đèn phụt tắt. Ông Tanaka cười, chuyện tắt điện như thế này xảy ra rất thường. Gia nhân liền chạy đi thắp đèn lồng treo trên những giá gỗ.
Khi chúng tôi ăn, không ai nói chuyện nhiều. Tôi cứ tưởng bà Tanaka chắc đẹp lắm, nhưng bà ta chỉ như chị Satsu thôi, nhưng già hơn, ngoại trừ việc bà ta luôn luôn cười. Sau khi ăn xong, bà ta và Satsu chơi cờ, còn ông Tanaka bảo chị ở đem áo khoác kimono đến cho ông. Khi ông ra khỏi cửa một lát, Kuniko ra dấu cho tôi đi theo cô ra cửa. Cô ta mang giày rơm và cho tôi mượn một đôi. Tôi hỏi cô ta đi đâu, cô ta đáp:
- Im lặng. Chúng ta đi theo bố tôi. Khi nào ông ấy ra ngoài là tôi đi theo. Chuyện bí mật.
Chúng tôi đi trên một con đường nhỏ rồi rẽ vào con đường chính dẫn vào thị trấn Senzuru, theo sau ông Tanaka một đoạn. Đi một lát, chúng tôi đến một khu nhà đông đúc, trong thị trấn. Rồi Kuniko nắm tay tôi, lôi tôi đi vào một con đường hẻm. Đến cuối đoạn đường lát đá nằm giữa hai ngôi nhà, chúng tôi đến một cánh cửa sổ có phủ màn giấy, ánh sáng trong phòng chiếu ra lờ mờ. Kuniko đến dán con mắt vào lỗ thủng trên màn giấy, lỗ thủng bị xé rách ngang tầm mắt cô ta. Trong khi cô ta nhìn vào trong, tôi nghe trong phòng có tiếng người ta cười nói, có người hát và có tiếng đàn Shamisen đánh đệm. Cuối cùng, cô ta bước sang một bên cho tôi dán mắt vào lỗ thủng để nhìn vào bên trong. Một tấm chắn ngăn hai căn phòng nên tôi không thấy được gì bên sau hết, nhưng tôi thấy ông Tanaka ngồi trên chiếu với một nhóm ba bốn người đàn ông. Ông già ngồi bên cạnh ông Tanaka đang kể chuyện mình giữ cái thang cho một cô gái leo lên, và ông nhìn lên dưới áo dài của cô ta, mọi người đều cười, trừ ông Tanaka, ông ta đang nhìn về phía trước, phần nửa căn phòng đã bị tấm chắn che khuất tầm nhìn của tôi. Một bà già mặc áo kimono mang đến cho ông một cái ly để cho bà ấy rót rượu bia. Tôi thấy ông Tanaka như hòn đảo ngoài biển, vì mặc dù mọi người đều cười khi nghe câu chuyện – thậm chí bà già rót bia cũng cười – nhưng ông Tanaka vẫn chăm chú nhìn vào cuối chiếc bàn. Tôi quay mắt khỏi lỗ thủng để hỏii Kuniko đây là chỗ gì.
- Đây là phòng trà – cô ta đáp – nơi các nàng geisha giúp khách mua vui. Hầu như đêm nào bố tôi cũng đến đây. Tôi không hiểu tại sao ông ta lại thích cái trò này. Đàn bà rót rượu, đàn ông kể chuyện – ngoại trừ khi họ hát. Cuối cùng mọi người đều say.
Tôi dán mắt vào lỗ thủng lại, vừa lúc thấy trên vách hiện ra bóng người di động, rồi một phụ nữ hiện ra trước mắt tôi. Trên mái tóc của chị ta lủng lẳng một nhánh liễu xanh, và chị ta mặc chiếc kimono màu hồng nhạt co in hình những đóa hoa trắng. Dải thắt lưng rộng bản quanh bụng có màu cam và vàng. Chưa bao giờ tôi thấy ai mặc quần áo đẹp như thế. Không có phụ nữ nào ở Yoroido mặc đẹp như thế, hầu hết chỉ mặc áo vải, quá lắm là vải lanh trang trí đơn sơ với màu chàm. Quần áo đẹp nhưng người mặc thì không đẹp. Hàm răng chị ta hô ra khỏi môi và cái đầu lép kẹp như thể khi chị mới ra đời cái đầu bị ép giữa hai tấm ván. Anh có thể cho tôi là quá ác khi miêu tả chị ta tệ mạt như vậy; nhưng sự thực là thế, và điều làm cho tôi sững sờ nhất, là mặc dù chị ta không đẹp nhưng ông Tanaka dán mắt vào chị không rời như miếng giẻ móc vào cái móc câu. Trong khi mọi người cười đùa thì ông ta cứ nhìn chị đăm đăm, và khi chị quỳ xuống để rót thêm bia vào ly cho ông ta, chị ngước mắt nhìn ông với ánh mắt như thể hai người đã quen biết nhau rất thân thiết.
Kuniko nhìn qua lỗ hổng thêm lần nữa, rồi hai chúng tôi về nhà. Chúng tôi cùng vào ngồi trong bồn tắm ở mép rừng thông. Trời đầy sao rất đẹp, chỉ tiếc một nửa bị rừng thông che khuất. Tôi muốn ngồi mãi như thế để suy nghĩ đến những chuyện tôi đã thấy trong ngày, những việc này đã làm cho tôi kinh ngạc bàng hòang…Nhưng Kuniko ngồi ngủ gục trong nước ấm, cho nên các gia nhân phải đến giúp đưa chúng tôi vào nhà đi ngủ.
Khi Kuniko và tôi nằm xuống nệm trải trên nền nhà, thì chị Satsu đã ngáy khò khò, chị nằm bên cạnh chúng tôi, và hai chúng tôi nằm sát vào nhau, hai tay tréo vào nhau mà ngủ; tôi thấy người ấm áp và lòng cảm thấy hân hoan sung sướng, tôi nói nho nhỏ bên tai Kuniko:
- Bạn có biết chuyện mình sắp đến đây ở với bạn không? – tôi tưởng tin này sẽ làm cô ta ngạc nhiên phải mở mắt ra và ngồi dậy. Nhưng cô ta không tỏ vẻ gì là tỉnh ngủ. Cô ta chỉ ậm ờ gì đấy trong miệng và một lát sau hơi thở cô ta trở nên đều đặn có tiếng khò khè, chứng tỏ cô ta ngủ rất say.
Chương 3
Về lại nhà, tôi thấy bệnh tình của mẹ tôi có vẻ nặng hơn ngày tôi đi. Hay có lẽ ngày ra đi tôi sung sướng quá nên không để ý đến bệnh tình của mẹ tôi nặng nhẹ ra sao. Nhà ông Tanaka tràn ngập mùi khói và mùi thông. Còn ở nhà chúng tôi tòan mùi bệnh họan không thể tả được. Chị Satsu làm việc dưới làng cả buổi chiều, cho nên bà Sugi đến giúp tôi tắm rửa cho mẹ tôi. Khi chúng tôi mang bà ra khỏi nhà, lồng ngực bà lép kẹp còn hai vai thì so lại, và lòng trắng cặp mắt đục lờ đờ. Tôi sững sờ nhìn bà, lòng nhớ lại những ngày bà còn mạnh khỏe, bà thường tắm chung với tôi, mỗi khi bà bước ra khỏi bồn tắm, hơi nước bốc lên trên làn da trắng bạc của chúng tôi như thể hai chúng tôi là hai củ cải luộc. Tôi thật khó mà tin được người phụ nữ này, người mà tôi thường lấy đá bọt để kỳ cọ lưng cho bà , người mà da thịt còn rắn chắc, mượt mà hơn cả da thịt của Satsu, có thể chết trước khi mùa hè chấm dứt.
Đêm ấy, khi nằm trên nệm ngủ, tôi cố hình dung ra hòan cảnh sẽ xảy đến cho gia đình chúng tôi, tôi cố tin rằng dù sao tình hình cũng sẽ được ổn thỏa. Bắt đầu là tôi phân vân không biết khi mẹ tôi chết rồii, chúng tôi sẽ sống ra sao. Cho dù chúng tôi vượt qua được những khó khăn gian khổ, liệu ông Tanaka có nhận nuôi chúng tôi không? Cuối cùng tôi nghĩ rằng chắc ông Tanaka sẽ không nhận nuôi hai chị em tôi, mà bố tôi sẽ nuôi chúng tôi. Nói tóm lại, bô tôi không thể chịu được cảnh sống đơn côii một mình. Đêm nào tôi cũng suy nghĩ mông lung như thế cho đến khi tôi tin là kết quả sẽ y chang như thế. Lúc ấy tôi mới bắt đầu ngủ, và kết quả là tôi mất ngủ suốt mấy tuần liền, sáng nào dậy cũng bơ phờ mệt mỏi.
Một buổi sáng mùa hè nóng bức, khi tôi xuống làng mua gói trà và đang trên đường về nhà, bỗng tôi nghe có tiếng chân người đi lạo xạo phía sau lưng. Tôi quay lại thấy ông Sugi – phụ tá của ông Tanaka – đang hối hả đi lên đồi. Khi đến gần tôi, ông dừng lại một lát để thở, hai tay chống nạnh với vẻ giận dữ như thể ông vừa chạy một mạch từ Senzuru đến. Mặt ông đỏ bừng và bóng láng như con cá da trơn, mặc dù trời chưa nóng lắm. Cuối cùng ông ta nói:
- Ông Tanaka muốn cô và chị cô xuống làng ngay bây giờ.
Tôi sực nhớ là bố tôi sáng ấy không đi làm cá , và hiểu ra sự thể. Ngày trọng đại đã đến.
- Còn bố tôi thì sao? – Tôi hỏi – Ông Tanaka có nói gì đến bố tôi không?
- Đừng hỏi lôi thôi, cháu Chiyo – ông đáp – đi tìm chị cô và đi gấp cho rồi.
Tôi không thích đi chút nào hết, nhưng tôi vẫn chạy lên nhà và thấy bố tôi đang ngồi nơi bàn, lấy móng tay khươi bụi trong kẹt gỗ trên mặt bàn. Satsu đang bỏ than vào lò. Hai người có vẻ như trông chờ việc gì xảy đến.
Tôi nói:
- Bố à, ông Tanaka muốn con và chị Satsu xuống làng ngay bây giờ.
Satsu cởi tạp dề ra móc lên giá rồi đi ra cửa. Bố tôi không trả lời, nhưng ông nhấp nháy mắt mấy lần, nhìn theo chị tôi. Rồi ông quay cặp mắt lờ đờ nhìn xuống nền nhà và gật đầu. Tôi nghe tiếng mẹ tôi rên la trong giấc ngủ ở phòng sau.
Satsu xuống làng một lát thì tôi mới đến kịp. Tôi đà nghĩ đến ngày trọng đại từ mấy tuần rồi, nhưng hôm ấy tôi không ngờ tôi cảm thấy khiếp sợ đến như thế. Chị Satsu có vẻ không xem chuyện xuống làng hôm ấy khác lạ với lần xuống làng hôm trước. Thậm chí chị không bận tâm đến việc rửa tay cho sạch bụi than nữa, và trong khi vuốt tóc lại cho ngay ngắn, chị đã làm than vấy bẩn lên mặt. Tôi không muốn để chị gặp ông Tanaka với bộ mặt dơ bẩn như thế, nên tôi đưa tay chùi vết than trên mặt chị như mẹ chúng tôi thường làm. Satsu cáu kỉnh hất tay tôi ra.
Chúng tôi gặp ông Tanaka trước cửa công ti Hải sản, tôi cúi chào và chúc buổi sáng, lòng mong ông ta sung sướng khi thấy chúng tôi. Nhưng ông ta có thái độ rất lạnh lùng. Tôi nghĩ với thái độ lạnh nhạt của ông ta như thế này, phải chăng là dấu hiệu chứng tỏ mọi việc không diễn ra tốt đẹp như lòng mong ước của tôi. Khi ông ta dẫn chúng tôi đến toa xe do ngựa kéo, tôi nghĩ có lẽ ông đưa chúng tôi về nhà ông để vợ con ông đón chúng tôi trong phòng, rồi ông tuyên bố nhận nuôi chúng tôi.
Khi đến xe, ông nói với tôi:
- Ông Sugi ngồi ở trước xe với tôi, cho nên cháu và cô Shizu phải ngồi đàng sau – Ông ta chỉ nói có thế.
Ông ta gọi chị tôi là cô Shizu. Tôi nghĩ gọi sai tên chị tôi như thế quả là thô lỗ, nhưng chị ấy có vẻ không lưu tâm đến. Chị leo lên phía sau xe, ngồi xuống giữa đống giỏ đựng cá, để một bàn tay lên mặt ván lầy nhầy. Rồi bỗng chị đưa bàn tay ấy đập một con ruồi đậu trên mặt khiến một vết bẩn in hình lên má chị. Tôi ngao ngán khi thấy mặt Satsu nhớp nhúa như thế. Khi ấy tôi chỉ nghĩ đến mùi hôi hám tre6n toa xe, và tôi nghĩ đến cảnh sung sướng khi đến nhà ông Tanaka, được rửa ráy và được thay quần áo sạch.
Trên đường đi, Satsu và tôi không ai nói với nhau một lời, một tiếng cho đến khi xe lên đỉnh đồi nhìn xuống Senzuru, khi ấy bỗng chị thốt lên:
- Xe lửa kìa!
Tôi quay mặt nhìn, thấy chiếc xe lửa từ xa đang chạy về phía thị trấn. Khói tàu bay theo gió thành một đường dài khiên’ tôi nghĩ đến bộ da rắn được lột ra. Tôi nghĩ đây là một sự so sánh rất tài tình, nên tôi nói với chị Satsu, nhưng chị ấy không thèm lưu tâm đến. Tôi nghĩ chắc ông Tanaka sẽ khen sự so sánh của tôi, và chắc Kuniko cũng thế. Tôi định khi đến nhà ông Tanaka rồi, tôi sẽ nói ý này cho họ nghe.
Nhưng bỗng nhiên tôi nhận ra xe chúng tôi không chạy về hướng đến nhà ông Tanaka. Mấy phút sau, xe dừng lại trên một khỏang đất nằm bên cạnh đường xe lửa, ngòai thị trấn. Một đám đông đang đứng đấy, bên cạnh bao bị, thùng bệ của họ. Và gần đấy, tôi thấy bà Loay Hoay đang đứng bên cạnh một người đàn ông nhỏ loắt choắt mặc chiếc kimono thô cứng. Mái tóc ông ta den mịn như lông mèo, ông ta xách trên tay cái xách vải. Tôi hết sức kinh ngạc khi thấy ông ta đứng chen lấn với đám nông dân và ngư phủ ở một nơi ngòai thị trấn Senzuru như thế. Bên cạnh đám người này còn có một bà già còng lưng mang một ba lô đầy khoai mỡ. Bà Loay Hoay nói gì đấy với người đàn ông, ông ta quay lại nhi1n chúng tôi, bỗng tôi thấy sợ.
Ông Tanaka giới thiệu chúng tôi với người đàn ông này, tên ông ta là Bekku. Ông Bekku không nói gì mà chỉ nhìn tôi chằm chằm và có lẽ không hài lòng khi thấy chị Satsu.
Ông Tanaka nói với ông ta:
- Tôi đã dẫn ông Sugi đi theo tôi từ Yoroido đến đây. Ông có muốn để cho ông ấy đi theo ông không? Ông ấy quen biết với các cô này, tôi có thể để cho ông ấy đi theo một vài ngày.
- Thôii ,thôi – ông Bekku xua tay đáp.
Thật tôi không ngờ chuyện xảy ra như thế này. Tôi hỏi chúng tôi sẽ đi đâu, nhưng hình như không ai nghe tôi hỏi, cho nên tôi đành phải tìm cho mình một câu trả lời. Tôi nghĩ chắc ông Tanaka không hài lòng những gì mà bà Loay Hoay đã nói về chúng tôi, cho nên ông ta nhờ cái ông Bekku loắt choắt này dẫn chúng tôi đến một nhà chiêm tinh khác giỏi hơn để họ xem vận mệnh tương lai của chúng tôi ra sao, rôì sau đó sẽ đưa chúng tôi về nhà ông Tanaka lại.
Trong khi tôi đang cố nghĩ ra những điều hay ho để tự an ủi mình, thì bà Loay Hoay mỉm cười khả ái với tôi rồi dần tôi và chị Satsu ra xa một đọan. Khi chúng tôi đã đến một chỗ khá xa, những người khác không thể nghe được chúng tôi nói gì với nhau, thì nụ cười trên môi bà tắt đi và bà nói với chúng tôi:
- Này, nghe tao nói đây. Cả hai đứa bây là đồ hư hỏng! – Bà ta nhìn quanh để xem có ai nhìn theo chúng tôi không, khi không thấy ai nhìn theo, bà ta đánh lên đầu chúng tôi. Bà ta đánh không đau nhưng tôi bật khóc vì kinh ngạc. Bà ta nói tiếp - Nếu tụi bay làm gì quấy rầy tao, thì tao sẽ cho tụi bay biết tay đấy, Ông Bekku nghiêm khắc lắm, bọn bay phải tuyệt đối vâng lời ông ta! Nếu ông ta biểu bọn bay phải bò dưới ghiế ngồi trên tàu, bọn bay cũng phải bò, biết chưa?
Nhìn vẻ mặt dữ dằn của bà Loay Hoay, tôi nghì nếu tôi không trả lời thế nào tôi cũ!ng bị bà ta đánh. Nhưng vì tôi quá hỏang sợ nên tôi không mở miệng nói được nên lời. Và cũng vì tôi quá sợ nên bà ta đưa tay véo mạnh vào bên cổ tôi, khiến tôi không biết mình đau ở đâu nữa. Tôi cảm thấy như mình bị té vào ổ kiến lửa, bị kiến cắn khắp nơi, và tôi khóc thút thít. Sau cùng tôi thấy ông Tanaka bên cạnh chúng tôi.
- Chuyện gì thế? – Ông ta hỏi – Nếu bà có gì muốn nói thêm với các cô này, cứ nói trước mặt tôi đi. Không có lý do gì bà đối xử với các cô ấy như thế này.
- Tôi nghĩ là chúng tôi có nhiều điều cần nói với nhau, nhưng tàu đến rồii kìa – Bà Loay Hoay đáp. Và quả thật, tôi thấy con tàu hiện ra ở chỗ ngoặt cách đấy không xa.
Áo quần của Kuniko tân thời hơn áo quần của tôi nhiều, cô ta mang giày vải nữa; nhưng vì tôi là con gái làng, nên tôi đuổi theo cô ta với đôi chân trần qua khu rừng cây cho đến khi tôi bắt được cô ta tại một nơi gọi là nhà mát, nhà được làm từ những cành cây cưa ra từ một thân cây chết. Cô ta lấy đá và trái thông để sắp thành phòng. Trong một phòng, cô ta giả vờ mời tôi uống trà trong một cái tách rạn nứt; trong một phòng khác, chúng tôi thay phiên nhau để cho một con búp bê bú. Con búp bê là một cậu bé có tên Taro, búp bê được làm bằng bao vải tọng đất bên trong. Kuniko cho biết Taro thích có khách lạ, nhưng rất sợ giun đất, và có sự trùng hợp kỳ lạ là chính Kuniko cũng sợ giun đất. Khi gặp một con, Kuniko biểu tôi lấy ngón tay kẹp con giun lôi nó ra khỏi cậu Taro kẻo cậu khóc.
Tôi cảm thấy rất sung sướng khi nghĩ đến được làm chị em với Kuniko.
Thực ra, cảnh trí những hàng thông sừng sững tỏa mùi thơm – thậm chí cả ông Tanaka nữa – đối với tôi chẳng có nghĩa lý gì khi đem so với quê nhà tôi. Sự khác nhau giữa cuộc sống ở đây, tại nhà ông Tanaka, và cuộc sống ở Yoroido thật lớn lao như việc ngửi thức ăn khi nấu nướng và việc ăn thức ăn ngon trong miệng.
Khi trời tối, chúng tôi rửa tay chân bên giếng nước rồi đi vào nhà, đến ngồi trên nền nhà quanh một cái bàn vuông. Tôi bồi hồi nhìn mâm cơm trước mặt bốc hơi lên tận xà gỗ trên trần nhà cao, ánh đèn điện chiếu xuống trên đầu chúng tôi. Căn phòng sáng sủa làm cho tôi bang hoàng, chưa bao giờ tôi thấy được một cảnh tượng như thế này. Sau đó, gia nhân mang thức ăn vào – cá nướng, dưa chua, canh, và cơm nóng – nhưng ngay khi bắt đầu ăn, đèn phụt tắt. Ông Tanaka cười, chuyện tắt điện như thế này xảy ra rất thường. Gia nhân liền chạy đi thắp đèn lồng treo trên những giá gỗ.
Khi chúng tôi ăn, không ai nói chuyện nhiều. Tôi cứ tưởng bà Tanaka chắc đẹp lắm, nhưng bà ta chỉ như chị Satsu thôi, nhưng già hơn, ngoại trừ việc bà ta luôn luôn cười. Sau khi ăn xong, bà ta và Satsu chơi cờ, còn ông Tanaka bảo chị ở đem áo khoác kimono đến cho ông. Khi ông ra khỏi cửa một lát, Kuniko ra dấu cho tôi đi theo cô ra cửa. Cô ta mang giày rơm và cho tôi mượn một đôi. Tôi hỏi cô ta đi đâu, cô ta đáp:
- Im lặng. Chúng ta đi theo bố tôi. Khi nào ông ấy ra ngoài là tôi đi theo. Chuyện bí mật.
Chúng tôi đi trên một con đường nhỏ rồi rẽ vào con đường chính dẫn vào thị trấn Senzuru, theo sau ông Tanaka một đoạn. Đi một lát, chúng tôi đến một khu nhà đông đúc, trong thị trấn. Rồi Kuniko nắm tay tôi, lôi tôi đi vào một con đường hẻm. Đến cuối đoạn đường lát đá nằm giữa hai ngôi nhà, chúng tôi đến một cánh cửa sổ có phủ màn giấy, ánh sáng trong phòng chiếu ra lờ mờ. Kuniko đến dán con mắt vào lỗ thủng trên màn giấy, lỗ thủng bị xé rách ngang tầm mắt cô ta. Trong khi cô ta nhìn vào trong, tôi nghe trong phòng có tiếng người ta cười nói, có người hát và có tiếng đàn Shamisen đánh đệm. Cuối cùng, cô ta bước sang một bên cho tôi dán mắt vào lỗ thủng để nhìn vào bên trong. Một tấm chắn ngăn hai căn phòng nên tôi không thấy được gì bên sau hết, nhưng tôi thấy ông Tanaka ngồi trên chiếu với một nhóm ba bốn người đàn ông. Ông già ngồi bên cạnh ông Tanaka đang kể chuyện mình giữ cái thang cho một cô gái leo lên, và ông nhìn lên dưới áo dài của cô ta, mọi người đều cười, trừ ông Tanaka, ông ta đang nhìn về phía trước, phần nửa căn phòng đã bị tấm chắn che khuất tầm nhìn của tôi. Một bà già mặc áo kimono mang đến cho ông một cái ly để cho bà ấy rót rượu bia. Tôi thấy ông Tanaka như hòn đảo ngoài biển, vì mặc dù mọi người đều cười khi nghe câu chuyện – thậm chí bà già rót bia cũng cười – nhưng ông Tanaka vẫn chăm chú nhìn vào cuối chiếc bàn. Tôi quay mắt khỏi lỗ thủng để hỏii Kuniko đây là chỗ gì.
- Đây là phòng trà – cô ta đáp – nơi các nàng geisha giúp khách mua vui. Hầu như đêm nào bố tôi cũng đến đây. Tôi không hiểu tại sao ông ta lại thích cái trò này. Đàn bà rót rượu, đàn ông kể chuyện – ngoại trừ khi họ hát. Cuối cùng mọi người đều say.
Tôi dán mắt vào lỗ thủng lại, vừa lúc thấy trên vách hiện ra bóng người di động, rồi một phụ nữ hiện ra trước mắt tôi. Trên mái tóc của chị ta lủng lẳng một nhánh liễu xanh, và chị ta mặc chiếc kimono màu hồng nhạt co in hình những đóa hoa trắng. Dải thắt lưng rộng bản quanh bụng có màu cam và vàng. Chưa bao giờ tôi thấy ai mặc quần áo đẹp như thế. Không có phụ nữ nào ở Yoroido mặc đẹp như thế, hầu hết chỉ mặc áo vải, quá lắm là vải lanh trang trí đơn sơ với màu chàm. Quần áo đẹp nhưng người mặc thì không đẹp. Hàm răng chị ta hô ra khỏi môi và cái đầu lép kẹp như thể khi chị mới ra đời cái đầu bị ép giữa hai tấm ván. Anh có thể cho tôi là quá ác khi miêu tả chị ta tệ mạt như vậy; nhưng sự thực là thế, và điều làm cho tôi sững sờ nhất, là mặc dù chị ta không đẹp nhưng ông Tanaka dán mắt vào chị không rời như miếng giẻ móc vào cái móc câu. Trong khi mọi người cười đùa thì ông ta cứ nhìn chị đăm đăm, và khi chị quỳ xuống để rót thêm bia vào ly cho ông ta, chị ngước mắt nhìn ông với ánh mắt như thể hai người đã quen biết nhau rất thân thiết.
Kuniko nhìn qua lỗ hổng thêm lần nữa, rồi hai chúng tôi về nhà. Chúng tôi cùng vào ngồi trong bồn tắm ở mép rừng thông. Trời đầy sao rất đẹp, chỉ tiếc một nửa bị rừng thông che khuất. Tôi muốn ngồi mãi như thế để suy nghĩ đến những chuyện tôi đã thấy trong ngày, những việc này đã làm cho tôi kinh ngạc bàng hòang…Nhưng Kuniko ngồi ngủ gục trong nước ấm, cho nên các gia nhân phải đến giúp đưa chúng tôi vào nhà đi ngủ.
Khi Kuniko và tôi nằm xuống nệm trải trên nền nhà, thì chị Satsu đã ngáy khò khò, chị nằm bên cạnh chúng tôi, và hai chúng tôi nằm sát vào nhau, hai tay tréo vào nhau mà ngủ; tôi thấy người ấm áp và lòng cảm thấy hân hoan sung sướng, tôi nói nho nhỏ bên tai Kuniko:
- Bạn có biết chuyện mình sắp đến đây ở với bạn không? – tôi tưởng tin này sẽ làm cô ta ngạc nhiên phải mở mắt ra và ngồi dậy. Nhưng cô ta không tỏ vẻ gì là tỉnh ngủ. Cô ta chỉ ậm ờ gì đấy trong miệng và một lát sau hơi thở cô ta trở nên đều đặn có tiếng khò khè, chứng tỏ cô ta ngủ rất say.
Chương 3
Về lại nhà, tôi thấy bệnh tình của mẹ tôi có vẻ nặng hơn ngày tôi đi. Hay có lẽ ngày ra đi tôi sung sướng quá nên không để ý đến bệnh tình của mẹ tôi nặng nhẹ ra sao. Nhà ông Tanaka tràn ngập mùi khói và mùi thông. Còn ở nhà chúng tôi tòan mùi bệnh họan không thể tả được. Chị Satsu làm việc dưới làng cả buổi chiều, cho nên bà Sugi đến giúp tôi tắm rửa cho mẹ tôi. Khi chúng tôi mang bà ra khỏi nhà, lồng ngực bà lép kẹp còn hai vai thì so lại, và lòng trắng cặp mắt đục lờ đờ. Tôi sững sờ nhìn bà, lòng nhớ lại những ngày bà còn mạnh khỏe, bà thường tắm chung với tôi, mỗi khi bà bước ra khỏi bồn tắm, hơi nước bốc lên trên làn da trắng bạc của chúng tôi như thể hai chúng tôi là hai củ cải luộc. Tôi thật khó mà tin được người phụ nữ này, người mà tôi thường lấy đá bọt để kỳ cọ lưng cho bà , người mà da thịt còn rắn chắc, mượt mà hơn cả da thịt của Satsu, có thể chết trước khi mùa hè chấm dứt.
Đêm ấy, khi nằm trên nệm ngủ, tôi cố hình dung ra hòan cảnh sẽ xảy đến cho gia đình chúng tôi, tôi cố tin rằng dù sao tình hình cũng sẽ được ổn thỏa. Bắt đầu là tôi phân vân không biết khi mẹ tôi chết rồii, chúng tôi sẽ sống ra sao. Cho dù chúng tôi vượt qua được những khó khăn gian khổ, liệu ông Tanaka có nhận nuôi chúng tôi không? Cuối cùng tôi nghĩ rằng chắc ông Tanaka sẽ không nhận nuôi hai chị em tôi, mà bố tôi sẽ nuôi chúng tôi. Nói tóm lại, bô tôi không thể chịu được cảnh sống đơn côii một mình. Đêm nào tôi cũng suy nghĩ mông lung như thế cho đến khi tôi tin là kết quả sẽ y chang như thế. Lúc ấy tôi mới bắt đầu ngủ, và kết quả là tôi mất ngủ suốt mấy tuần liền, sáng nào dậy cũng bơ phờ mệt mỏi.
Một buổi sáng mùa hè nóng bức, khi tôi xuống làng mua gói trà và đang trên đường về nhà, bỗng tôi nghe có tiếng chân người đi lạo xạo phía sau lưng. Tôi quay lại thấy ông Sugi – phụ tá của ông Tanaka – đang hối hả đi lên đồi. Khi đến gần tôi, ông dừng lại một lát để thở, hai tay chống nạnh với vẻ giận dữ như thể ông vừa chạy một mạch từ Senzuru đến. Mặt ông đỏ bừng và bóng láng như con cá da trơn, mặc dù trời chưa nóng lắm. Cuối cùng ông ta nói:
- Ông Tanaka muốn cô và chị cô xuống làng ngay bây giờ.
Tôi sực nhớ là bố tôi sáng ấy không đi làm cá , và hiểu ra sự thể. Ngày trọng đại đã đến.
- Còn bố tôi thì sao? – Tôi hỏi – Ông Tanaka có nói gì đến bố tôi không?
- Đừng hỏi lôi thôi, cháu Chiyo – ông đáp – đi tìm chị cô và đi gấp cho rồi.
Tôi không thích đi chút nào hết, nhưng tôi vẫn chạy lên nhà và thấy bố tôi đang ngồi nơi bàn, lấy móng tay khươi bụi trong kẹt gỗ trên mặt bàn. Satsu đang bỏ than vào lò. Hai người có vẻ như trông chờ việc gì xảy đến.
Tôi nói:
- Bố à, ông Tanaka muốn con và chị Satsu xuống làng ngay bây giờ.
Satsu cởi tạp dề ra móc lên giá rồi đi ra cửa. Bố tôi không trả lời, nhưng ông nhấp nháy mắt mấy lần, nhìn theo chị tôi. Rồi ông quay cặp mắt lờ đờ nhìn xuống nền nhà và gật đầu. Tôi nghe tiếng mẹ tôi rên la trong giấc ngủ ở phòng sau.
Satsu xuống làng một lát thì tôi mới đến kịp. Tôi đà nghĩ đến ngày trọng đại từ mấy tuần rồi, nhưng hôm ấy tôi không ngờ tôi cảm thấy khiếp sợ đến như thế. Chị Satsu có vẻ không xem chuyện xuống làng hôm ấy khác lạ với lần xuống làng hôm trước. Thậm chí chị không bận tâm đến việc rửa tay cho sạch bụi than nữa, và trong khi vuốt tóc lại cho ngay ngắn, chị đã làm than vấy bẩn lên mặt. Tôi không muốn để chị gặp ông Tanaka với bộ mặt dơ bẩn như thế, nên tôi đưa tay chùi vết than trên mặt chị như mẹ chúng tôi thường làm. Satsu cáu kỉnh hất tay tôi ra.
Chúng tôi gặp ông Tanaka trước cửa công ti Hải sản, tôi cúi chào và chúc buổi sáng, lòng mong ông ta sung sướng khi thấy chúng tôi. Nhưng ông ta có thái độ rất lạnh lùng. Tôi nghĩ với thái độ lạnh nhạt của ông ta như thế này, phải chăng là dấu hiệu chứng tỏ mọi việc không diễn ra tốt đẹp như lòng mong ước của tôi. Khi ông ta dẫn chúng tôi đến toa xe do ngựa kéo, tôi nghĩ có lẽ ông đưa chúng tôi về nhà ông để vợ con ông đón chúng tôi trong phòng, rồi ông tuyên bố nhận nuôi chúng tôi.
Khi đến xe, ông nói với tôi:
- Ông Sugi ngồi ở trước xe với tôi, cho nên cháu và cô Shizu phải ngồi đàng sau – Ông ta chỉ nói có thế.
Ông ta gọi chị tôi là cô Shizu. Tôi nghĩ gọi sai tên chị tôi như thế quả là thô lỗ, nhưng chị ấy có vẻ không lưu tâm đến. Chị leo lên phía sau xe, ngồi xuống giữa đống giỏ đựng cá, để một bàn tay lên mặt ván lầy nhầy. Rồi bỗng chị đưa bàn tay ấy đập một con ruồi đậu trên mặt khiến một vết bẩn in hình lên má chị. Tôi ngao ngán khi thấy mặt Satsu nhớp nhúa như thế. Khi ấy tôi chỉ nghĩ đến mùi hôi hám tre6n toa xe, và tôi nghĩ đến cảnh sung sướng khi đến nhà ông Tanaka, được rửa ráy và được thay quần áo sạch.
Trên đường đi, Satsu và tôi không ai nói với nhau một lời, một tiếng cho đến khi xe lên đỉnh đồi nhìn xuống Senzuru, khi ấy bỗng chị thốt lên:
- Xe lửa kìa!
Tôi quay mặt nhìn, thấy chiếc xe lửa từ xa đang chạy về phía thị trấn. Khói tàu bay theo gió thành một đường dài khiên’ tôi nghĩ đến bộ da rắn được lột ra. Tôi nghĩ đây là một sự so sánh rất tài tình, nên tôi nói với chị Satsu, nhưng chị ấy không thèm lưu tâm đến. Tôi nghĩ chắc ông Tanaka sẽ khen sự so sánh của tôi, và chắc Kuniko cũng thế. Tôi định khi đến nhà ông Tanaka rồi, tôi sẽ nói ý này cho họ nghe.
Nhưng bỗng nhiên tôi nhận ra xe chúng tôi không chạy về hướng đến nhà ông Tanaka. Mấy phút sau, xe dừng lại trên một khỏang đất nằm bên cạnh đường xe lửa, ngòai thị trấn. Một đám đông đang đứng đấy, bên cạnh bao bị, thùng bệ của họ. Và gần đấy, tôi thấy bà Loay Hoay đang đứng bên cạnh một người đàn ông nhỏ loắt choắt mặc chiếc kimono thô cứng. Mái tóc ông ta den mịn như lông mèo, ông ta xách trên tay cái xách vải. Tôi hết sức kinh ngạc khi thấy ông ta đứng chen lấn với đám nông dân và ngư phủ ở một nơi ngòai thị trấn Senzuru như thế. Bên cạnh đám người này còn có một bà già còng lưng mang một ba lô đầy khoai mỡ. Bà Loay Hoay nói gì đấy với người đàn ông, ông ta quay lại nhi1n chúng tôi, bỗng tôi thấy sợ.
Ông Tanaka giới thiệu chúng tôi với người đàn ông này, tên ông ta là Bekku. Ông Bekku không nói gì mà chỉ nhìn tôi chằm chằm và có lẽ không hài lòng khi thấy chị Satsu.
Ông Tanaka nói với ông ta:
- Tôi đã dẫn ông Sugi đi theo tôi từ Yoroido đến đây. Ông có muốn để cho ông ấy đi theo ông không? Ông ấy quen biết với các cô này, tôi có thể để cho ông ấy đi theo một vài ngày.
- Thôii ,thôi – ông Bekku xua tay đáp.
Thật tôi không ngờ chuyện xảy ra như thế này. Tôi hỏi chúng tôi sẽ đi đâu, nhưng hình như không ai nghe tôi hỏi, cho nên tôi đành phải tìm cho mình một câu trả lời. Tôi nghĩ chắc ông Tanaka không hài lòng những gì mà bà Loay Hoay đã nói về chúng tôi, cho nên ông ta nhờ cái ông Bekku loắt choắt này dẫn chúng tôi đến một nhà chiêm tinh khác giỏi hơn để họ xem vận mệnh tương lai của chúng tôi ra sao, rôì sau đó sẽ đưa chúng tôi về nhà ông Tanaka lại.
Trong khi tôi đang cố nghĩ ra những điều hay ho để tự an ủi mình, thì bà Loay Hoay mỉm cười khả ái với tôi rồi dần tôi và chị Satsu ra xa một đọan. Khi chúng tôi đã đến một chỗ khá xa, những người khác không thể nghe được chúng tôi nói gì với nhau, thì nụ cười trên môi bà tắt đi và bà nói với chúng tôi:
- Này, nghe tao nói đây. Cả hai đứa bây là đồ hư hỏng! – Bà ta nhìn quanh để xem có ai nhìn theo chúng tôi không, khi không thấy ai nhìn theo, bà ta đánh lên đầu chúng tôi. Bà ta đánh không đau nhưng tôi bật khóc vì kinh ngạc. Bà ta nói tiếp - Nếu tụi bay làm gì quấy rầy tao, thì tao sẽ cho tụi bay biết tay đấy, Ông Bekku nghiêm khắc lắm, bọn bay phải tuyệt đối vâng lời ông ta! Nếu ông ta biểu bọn bay phải bò dưới ghiế ngồi trên tàu, bọn bay cũng phải bò, biết chưa?
Nhìn vẻ mặt dữ dằn của bà Loay Hoay, tôi nghì nếu tôi không trả lời thế nào tôi cũ!ng bị bà ta đánh. Nhưng vì tôi quá hỏang sợ nên tôi không mở miệng nói được nên lời. Và cũng vì tôi quá sợ nên bà ta đưa tay véo mạnh vào bên cổ tôi, khiến tôi không biết mình đau ở đâu nữa. Tôi cảm thấy như mình bị té vào ổ kiến lửa, bị kiến cắn khắp nơi, và tôi khóc thút thít. Sau cùng tôi thấy ông Tanaka bên cạnh chúng tôi.
- Chuyện gì thế? – Ông ta hỏi – Nếu bà có gì muốn nói thêm với các cô này, cứ nói trước mặt tôi đi. Không có lý do gì bà đối xử với các cô ấy như thế này.
- Tôi nghĩ là chúng tôi có nhiều điều cần nói với nhau, nhưng tàu đến rồii kìa – Bà Loay Hoay đáp. Và quả thật, tôi thấy con tàu hiện ra ở chỗ ngoặt cách đấy không xa.
